Het is zondag en ik sta om elf uur in de ochtend voor de entree van de Beurs van Berlage in Amsterdam. Als eerste bezoeker betreed ik de tentoonstelling NIET NORMAAL, een tentoonstelling over afwijkend en gemanipuleerd gedrag, consensus en afwijking, over canon en uitzondering. De tentoonstelling is zorgvuldig vormgegeven, over alles is nagedacht. Ik zie er een prachtig werk van de Schotse kunstenaar Douglas Gordon.

Om half een neem ik de trein naar Rotterdam Centraal waar ik een uur later arriveer. Ik fiets via Westersingel, Westzeedijk en Erasmusbrug naar De Kop van Zuid om de kunstbeurs ART ROTTERDAM te bezoeken. Het is er druk, veel mensen op leeftijd, weinig jeugd.

Een kunstbeurs is een varkensstal, een willekeurige verzameling kramen, een marktplaats waar galeristen hun waar aanbieden. Een kunstbeurs is het culturele equivalent van de bio-industrie, een artistieke legbatterij, de massale ontkenning van de uniciteit van het kunstobject. Een geïmplodeerde Wunderkammer.
Het is niet gemakkelijk om op een kunstbeurs in de veelheid van objecten, foto’s, tekeningen, installaties en schilderijen juist dát werk te isoleren dat van meer betekenis is dan de omringende werken.
Terwijl ik in de ochtend het ene goede kunstwerk na het andere krijg aangeboden, voel ik me in de middag op ART ROTTERDAM verloren. Op een beurs lijkt beeldende kunst een circusact: het ene kunstje volgt het andere beeldende kunstje op.

De tentoonstelling in Amsterdam is een intelligent project dat jarenlang is voorbereid, waar inhoudelijke keuzes zijn gemaakt: een gesamtkunstwerk. De beurs in Rotterdam is een braderie, een soms levendige soms geestdodende markt. Het succes van de beurs wordt door de handel bepaald, achteraf.
Het is niet eerlijk een thematentoonstelling met een beurs te vergelijken. Een appel is geen ei en Rotterdam is een multiculturele gemeenschap. Het is zaak in de culturele wunderkammer die Rotterdam-Zuid is inhoudelijke keuzes te maken en niet te zwichten voor het kortstondige succes van een ‘vermaatschappelijkte’, semi-democratische markt. Voor elk wat wils is de dood in de pot. Rotterdam-Zuid is een project met de allure van een gesamtkunstwerk en geen beurs. Selectie, kwaliteit en inhoud zijn de trefwoorden.